Opera op zijn puurst met Stefan Hofkes en het Young London Opera
Nog een krappe maand te gaan, dan zullen in en rond het Beauforthuis de aria’s luid klinken. Van 24 tot en met 31 juli is het weer tijd voor Opera! En het belooft een succes te worden met de kinderopera Flarot, een muzikale boswandeling en vijf uitvoeringen van Hänsel und Gretel (1893) van de Duitse componist Engelbert Humperdinck. Deze Romantische opera wordt uitgevoerd door het Young London Opera, een gezelschap jonge zangers uit alle windstreken onder de bezielende muzikale leiding van Stefan Hofkes.
acuut gevallen voor Wagner
Op een zonnige namiddag in mei vertelt Hofkes ons hoe de festivalvlag erbij hangt.
‘Ik ben maar kort hier, morgen vlieg ik alweer naar terug naar London. Het is goed om nog even de sfeer te proeven in het Beauforthuis. En zo heb ik bovendien de gelegenheid mooie publiciteitsfoto’s te laten maken. Met mijn drukke bestaan komt dat er vaak niet van en hier is de lichtinval altijd zo prachtig.’
Ben je zelf een echte opera-freak?
‘Ik ben aan het conservatorium van Utrecht opgeleid als pianist en dirigent. En eerlijk gezegd hield ik nooit zo van het genre, tot ik mij in London verder ging specialiseren in het dirigeren. Daar ben ik acuut gevallen voor Wagner. En dan voor de Ring des Nibelungen door Bernard Haitink. Maar nog steeds houd ik niet van álle opera’s. Als het verhaal niet meer om het lijf heeft dan: de twee verliefden ontmoeten elkaar, gaan trouwen en zij gaat dood, dan haak ik al snel af. Verdi is aan mij niet altijd besteed.’
In de festivalweek zal Hofkes eveneens workshops opera aan kinderen geven. Zijn kinderen daar dan nog enthousiast voor te krijgen in deze tijd?
‘Juist! Ze barsten zo van de energie en de creativiteit dat je binnen twee uur een korte opera met ze verzint. Ze bedenken de meest waanzinnige verhalen. Ik zou ouders dan ook op het hart willen drukken dat ze dat enthousiasme stimuleren. En dat ze zich na zo’n workshop door hun kroost laten meeslepen naar Hänsel and Gretel.’
de naakte essentie
Wie bij Hänsel and Gretel een bombastisch spektakel verwacht, wordt verrast door het alternatief dat Hofkes biedt.
‘Aan decor doen we alleen het hoogst noodzakelijke, we staan maar met een klein ensemble op de planken en gebruiken geen geluidsversterking. Het Beauforthuis is zo’n parel van een zaal, daar hoef je geen enorme installatie voor aan te slepen. Juist het verhaal moet centraal staan. En dit verhaal met zijn thrillerachtige opbouw heeft alle elementen voor een meeslepende avond.
Waarom is Hänsel and Gretel straks niet in de originele taal, het Duits?
‘Hoewel ik aan de muzikale en intellectuele rijkheid van deze opera geen concessies doe, wil ik wél de moeite nemen het verhaal aan mensen uit te leggen. Engels blijkt tegenwoordig nu eenmaal beter te volgen. Ik wil het publiek er echt bij betrekken, zodat het met de spelers deel wordt van de concertervaring.’
Stukken terugbrengen tot hun naakte essentie, dat is aan Hofkes dus wel toevertrouwd. Zo bewerkte hij ooit Don Giovanni van Wolfgang Amadeus Mozart voor een kamerensemble.
‘Als de muziek en verhaal zó in balans zijn als in Don Giovanni, kan dat ja. Mozart verveelt nooit. Bij hem ontdek je telkens weer nieuwe dingen, hoe vaak je die muziek ook speelt.’
Nu was de Weense componist een rebel die zo nu en dan flink in de clinch lag met het Weense hof. Identificeert Hofkes zich met deze houding?
‘Ik geloof niet dat ik net zo’n rebel ben als hij. Als ik al ergens tegenaan schop, is het tegen de manier waarop er met klassieke muziek wordt omgegaan. Classic FM en dat alles ‘licht’ moet. Het frusteert me dat het grote publiek zo onderschat wordt. Zelf krijg ik bijvoorbeeld wel eens te horen: nee, geen Shostakovich, dat snappen de mensen niet. Terwijl ik er telkens weer achter kom dat mensen juist wél open staan voor klassieke muziek, ook voor de wat meer complexe stukken. Het is dus ontzettend jammer dat er voor het publiek gedacht wordt, en niet met het publiek.’